Website vergroten/verkleinen: cltr-knop + scrollen
Mok (modderkoorts) en rasp
| Wat is mok of rasp | |||
|
Mok of modderkoorts is een zeer pijnlijke huidontsteking, hoofdzakelijk in de kootholte. Er ontstaan eerst rode plekken en daarna donkere, soms zwarte dikke korsten. De korsten vallen niet af zoals bij gangbare wonden maar worden steeds dikker en harder. De infectie wordt vergroot doordat bij beweging wonden ontstaan aan de randen van de korsten en ze kunnen scheuren waardoor grote pijnlijke kloven het gevolg zijn. Mok kan ook voorkomen op de voor- of zijkant van het onderbeen. Het kan bij alle rassen voorkomen, maar vooral paarden met veel behang zijn gevoelig voor mok. De ongepigmenteerde huid van de witte benen is ook zeer gevoelig. Mok komt vaker voor in nazomer en herfst. Sommige paarden hebben er echter het hele jaar last van. Het is een hardnekkige aandoening die een zeer consequente en tijdrovende zorg vraagt. Alle vormen van mok, anders dan in de kootholte, worden "RAP" of "RAsP" genoemd. |
||
|
|
Taal: Duits Verschillende stadia van mok worden getoond. |
||
|
De mok kan optrekken over het hele been tot over de hak en de knie met moeilijk te behandelen pijnlijke wonden. Mok kan zich snel uitbreiden: • doordat de gescheurde huid een nieuwe bron van infectie vormt • en omdat de oorzaak (de bacterie) van de mok zich onder de korst bevindt waar je moeilijk bij kunt |
||
terug naar boven
| Symptomen mok | ||||
|
Mok is een ontsteking van de huid. Bij ernstige mok treedt er dan ook koorts op en is het been verdikt. • rode huid • zichtbare, en vooral voelbare bruine tot zwarte dikke korsten • jeuk (bij aanwezigheid van mijten), schuren van het ene been aan het andere • op de grond stampen van irritatie • koorts • diepe pijnlijke horizontale kloven en open wonden • het is zeer pijnlijk als je de korsten probeert te verwijderen • kreupel • aangetaste been niet graag belasten • aangetast been is dik en opgezwollen • haarverlies, het haar laat met korsten en huid los erythemateuze mok (droge mok) Als de aantasting begint, is er soms een klein korstje of zijn er schilfers voelbaar, vaak amper zichtbaar. De huid is rood en kwetsbaar. eczemateuzemok (natte mok) Als het niet behandeld wordt, breidt het zich uit. De huid is verdikt en er is vochtige eczeem. Grote, dikke korsten zorgen voor irritatie doordat het trekt aan de haren en ze beschadigen bij beweging van de huid eromheen. Onder de korsten gaat de ontsteking verder met steeds diepere wonden. De dikke korsten gaan scheuren en veroorzaken open wonden die de infectie snel verergeren. Het scheuren van de korsten (diepe kloven) is zeer pijnlijk. verruceuze of condylomateuze mok De infectie kan koorts veroorzaken en het getroffen been kan opzwellen. De zwelling vermindert meestal bij beweging. De huid is rood, fel en verdikt met plooien. De korsten zijn hard en dik. lymfangitis of einschuss Als de mok niet goed wordt behandeld zal het zich steeds verder uitbreiden en kan er lymfangitis of einschuss ontstaan als gevolg van lymfevatenontsteking door binnengedrongen bacteriën. Het been wordt van onderaf dik, pijnlijk en warm. Het paard heeft koorts. Als het been chronisch verdikt blijft, spreekt men van "olifantsbeen". |
||||
 |
 |
 |
||
 |
|
|
||
terug naar boven
| Oorzaken van mok | |
|
Veelal doet een combinatie van enkele van onderstaande oorzaken de uiteindelijk infektie ontstaan. • bacterie Dermatophilus congolensis • de ongepigmenteerde huid van witte benen is gevoeliger • verminderde weerstand • stress • wondjes van allerlei aard • allergiën • overgevoeligheid, zoals voor luzerne, klaver, melasse • overgevoeligheid voor verzorgings- of schoonmaakmiddelen • overgevoeligheid voor zonlicht (fotosensibliteit) • zonnenbrand • veel haar of behang aan de benen (b.v. Friezen en Tinkers) • zwakke, weke huid • onhygiënische omstandigheden • te hygiënische omstandigheden • vochtige en modderige wei • huidmijten of schurftmijten • slecht zittende springschoen • overgevoeligheid voor neopreen beschermers De bacterie Dermatophilus congolensis komt voor in de grond en op de huid van grazende dieren. De bacterie kan schade veroorzaken op een beschadigde/kwetsbare huid. De huid kan beschadigd raken door steeds natte en droge omstandigheden en door distels, zand, modder of vrij aggressieve verzorging. De roze huid onder het witte haar lijkt het meest kwetsbaar. Sommige paarden zijn overgevoelig voor luzerne (lucerne). Dit kan heftige mok veroorzaken. Vooral het regelmatig opstrooien van bodembedekking, in plaats van het volledig verwijderen van vuil stro, is voor paarden, die gevoelig zijn voor mok, rampzalig. Door het gewicht van het paard komt er steeds urinevocht naar boven. De ammoniak van het urinevocht tast eventuele wonden aan. Wanneer je de benen te vaak wast verdwijnt de natuutlijke vetlaag (talg) van de huid en wordt de natuurlijke afweer aangetast. Vochtige en modderige omstandigheden werken mok in de hand. Oftewel de mok is moeilijker te bestrijden. De bacterie in de modder zorgt op de open wonden steeds voor nieuwe infectie. |
terug naar boven
| Behandeling van mok | |
|
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Meestal moet het zowel inwendig als uitwendig aangepakt worden. • knip, indien nodig voor de behandeling, de haren voorzichtig weg • zorg vooral dat het paard droog staat • zorg voor beweging om eventuele zwelling te verminderen Mok is een hardnekkige en langdurige en steeds terukerende kwaal. De behandeling is meestal zeer tijdrovend. Wees zeer consequent met het behandelen van de mok. Je begint b.v. met drie keer per dag en wanneer het verbetert, ga je naar twee maal per dag. Te vaak behandelen irriteert de huid alleen maar en dan maak je het erger. Kijk vooral of het verbetert of verslechtert, dat is je indicatie voor het aantal behandelingen per dag. Een behandeling overslaan betekent vaak dat je direkt weer een paar dagen achterop raakt. Wanneer het niet verbetert, neem je contact op met je dierenarts. Wacht daar niet te lang mee! Eventueel zijn antibiotica en/of ontstekingsremmers (corticosteroïden) nodig. Samen met je dierenarts kun je een bahandelplan opstellen. Tijdens de behandeling, in welk stadium dan ook, moet je de aangedane plaats regelmatig wassen met betadine. Knip daarvoor een spons in ongeveer zes tot acht stukjes. Met het kleine stukje spons kun je op een zachte wijze de plek behandelen en kun je overal bij. Omdat het sponsje de shampoo goed opneemt, kun je de shampoo mooi verdelen en inwrijven. Wees voorzichtig met loslatende korsten. probeer deze nooit los te trekken en ga er niet aan peuteren. Het doet vreselijk pijn en veroorzaakt wonden. De korsten moeten vanzelf loskomen door de behandeling. Pas dan kun je de bacterie goed bestrijden, want die zit onder de korsten. Gebruik schone handdoeken om de benen af te drogen. Beginstadium (rode huid of een kleine korst) Start een behandeling direkt bij de eerst verschijnselen van mok. Dat kan je een hoop ellende besparen: • was de benen met een sponsje met een desinfecterende shampoo, zoals betadine • dep de benen met een zachte, schone handdoek goed droog • wrijf met je vingers en handen een mokzelf op de plekken. Doe dit heel dun en met gevoel, de huid is kwetsbaar. Korsten • was de aaangedane plek zachtjes met een sponsje met betadine • maak alles goed droog door te deppen met schone, droge handdoek • zet het paard een paar uur op een droge plaats, b.v. in een droge, schone stal • als de benen goed droog zijn, wrijf dan dun en voorzichtig mokzalf op de aangetaste plaatsen • laat de mokzalf op een droge plaats inwerken • wanneer je paard weer de natte paddock of wei in moet, smeer je de plaatsen in met dik vaseline • de vaseline maakt de korsten week en soepel. Het voorkomt het scheuren van de korsten waardoor je paard al minder pijn heeft. • was vervolgens uren later de vaseline eraf met het kleine sponsje met zo warm mogelijk water. Het paard vindt dat erg lekker en je wast een groot gedeelte van de verweekte korsten weg. • was het been met betadine met het kleine sponsje • wrijf alles voorzichtig droog, zodat je loslatende korsten eraf wrijft. Niet trekken of peuteren! • laten drogen, mokzalf enz. Met een paard dat 's nachts op stal staat en overdag in wei of paddock gaan de behandelingen in het kort als volgt: binnen zetten: • vaseline verwijderen met zo warm mogelijk water met sponsje • wassen met betadine met sponsje • droog wrijven, loszittende delen van korsten voorzichtig afwrijven • paar uur laten drogen • voor de nacht, mokzalf voorzichtig dun inwrijven buiten zetten: • dikke laag vaseline op aangedane plaatsen |
|
|
|
Taal: Nederlands Laat het zo ver niet komen! Door de ontstane wond na het verwijderen van de korst, is er meer sprake van wondbehandeling dan van mok. |
|
|
Taal: Duits Niet altijd is verwaarlozing de oorzaak van het uit de hand lopen van mok. Deze mevrouw heeft werkelijk alls geprobeerd maar de mok blijft terugkomen. |
terug naar boven
| Voorkomen van mok | |
|
• schone en droge stal • zorg, in een natte periode, dat je paard een paar uur per dag droog kan staan zodat de benen opdrogen • houd de benen schoon, alleen water gebruiken en zachte doeken • controleer de benen dagelijks, vooral door te voelen • knip lang haar korter, bij een paard dat gevoelig is voor mok • voorkom stress • zorg voor een goede conditie van je paard met een goed werkend immuunsysteem Als je de benen wast, kun je dat het beste doen met een zachte straal water zonder zeep/shampoo en droog de benen deppend af. (dus niet wrijven) Heeft je paard een gevoelige huid is stro misschien niet de beste bodembedekking. Het harde stro kan kleine wondjes veroorzaken. |
terug naar boven
| Vooruitzichten voor een paard met mok | ||
|
Mok kan, afhankelijk van de oorzaak, geheel genezen. Er blijft echter een kwetsbare huid die gevoelig blijft voor herhaling. Je zult bij een paard dat mok gehad heeft dus altijd alert moeten zijn op beginnende mok en dit direkt gaan behandelen. |
||
|
Genezen, maar de huid blijft kwetsbaar en gevoelig. |
|
|
Heftige mok laat zijn sporen na. Van de grote kloven blijven randen van verdikte huid over. |
|
|
Lymfangitis, Einschuss of bloedvergiftiging Het been gaat extreem zwellen vanaf de kootholte naar boven toe. Deze zwelling wordt veroorzaakt door een ontsteking van de lymfevaten, die er normaal voor zorgen dat vocht uit het been afgevoerd wordt. De ontstoken lymfevaten kunnen niet meer goed vocht afvoeren met als gevolg dat het been opzwelt. Wanneer je drukt op het gezwollen been, blijft er een putje achter. Wanneer het been chronisch dik blijft spreekt men van "Olifantsbeen" Oorzaak Het wordt veroorzaakt door streptokokken of stafylokokken. Via de wonden van de mok dringen deze bacteriën het lichaam binnen. Symptomen • het been blijft gezwollen, is warm en pijnlijk • het been wordt niet of nauwelijks belast • het paard is sloom en ziet er ziek uit • verminderde eetlust • koorts • kreupelheid Raadpleeg altijd onmiddellijk een dierenarts wanneer het been dik wordt. |
|
terug naar boven
| Bronnen/b> | |
|
www.vetcross.com.au/article/mud-fever-and-hoof-abscesses www.moronacity.com/horse-journal/grease-heel-mud-fever-and-scratches-infection-of-the-pastern-that-can-lead-to-horse-lameness/ www.horseit.com www.paardenarts.nl www.paardendrogist.nl www.tipps-zum-pferd.de/mauke-behandeln_tipp_84.html www.1001tips.be |
terug naar boven
| Dressuuroefeningen in zakformaat | |
|
Wil je verschillende dressuuroefeningen in een handig boekje? Een leuk geschenk voor jezelf, je vriend(in) of familielid. Lees meer ............ |
| Springoefeningen in zakformaat | |
|
Wil je verschillende springoefeningen en enkele parcoursschetsen in een handig boekje? Een leuk geschenk voor jezelf, je vriend(in) of familielid. Lees meer ............ |
terug naar boven